Rediscovering Bharat: India’s Journey to Global Leadership
The adoption of the Constitution of India, marked a pivotal moment in the nation’s history, giving rise to a remarkable document that holds the highest legal authority in the country. This constitution serves as a comprehensive framework that delineates the fundamental principles, rights, and structures of governance in India. However, what makes this constitutional text truly intriguing is the dual usage of the terms “India” and “Bharat” to refer to the nation. This linguistic duality goes beyond mere word choice; it encapsulates a profound constitutional compromise that mirrors the intricate and diverse nature of India’s identity. The decision to incorporate both “India” and “Bharat” into the constitution is not a matter of linguistic variety but rather a deliberate choice by the framers of the constitution. They recognized the multifaceted character of the Indian nation, acknowledging India’s remarkable diversity in languages, cultures, traditions, and regional identities. The use of “India” and “Bharat” is a tribute to this diversity while aiming to forge a unified and inclusive national identity. “India” is the internationally recognized name for the country and is associated with the English language, which played a significant role in India’s modern history, particularly during the colonial period. In contrast, “Bharat” is deeply rooted in the historical and cultural heritage of the Indian subcontinent, drawing from ancient Indian texts and mythology to connect the nation to its rich and millennia-old legacy. India boasts a diverse geographical landscape, ranging from the majestic Himalayan peaks in the north to fertile plains, arid deserts, dense forests, and an extensive coastline. This geographical diversity has given rise to a plethora of ecosystems, climates, and abundant natural resources. The stark contrast in terrain and climate across the country has significantly contributed to its unique biodiversity. Demographically, India holds the distinction of being the world’s second-most populous nation, with a staggering population of over 1.35 billion people. Within this vast populace, one finds an astonishing array of ethnicities, languages, religions, and cultures. India’s demographic diversity is a testament to the coexistence and intermingling of numerous communities throughout its long history. The Indian Constitution, in its wisdom, recognizes and safeguards this diversity by accommodating both the names “India” and “Bharat” within its provisions. The name “Bharat” carries profound historical and cultural significance deeply embedded in India’s heritage. It hearkens back to ancient Indian texts like the Mahabharata and the Puranas, where “Bharatvarsha” was used to denote the territory that now constitutes modern India. This name resonates with historical importance, creating a sense of continuity between modern India and its ancient civilizational roots. Advocates for the inclusion of “Bharat” in the Constitution argued that doing so would pay homage to this rich heritage, forging a connection between contemporary India and its millennia-old civilization. Conversely, the term “India” represents the nation’s contemporary and globally recognized identity. It was the name used during India’s interactions with the world during its colonial era and later, as an independent nation. This name symbolizes India’s emergence as a sovereign state on the global stage, reflecting its journey towards modernity and independence. India’s linguistic diversity is a hallmark of its cultural landscape. The nation is home to a multitude of languages and dialects, numbering in the hundreds. Among these, Hindi stands out as one of the most widely spoken languages, particularly in the northern regions. However, the linguistic tapestry of India extends far beyond Hindi, encompassing languages like Bengali, Telugu, Marathi, Tamil, and many more, each with its unique history and cultural significance. It’s important to note that this linguistic diversity isn’t just about distinct languages but also includes a rich array of regional dialects and linguistic variations. The terms “Bharat” and “India” carry their own linguistic connotations. “Bharat” is often associated with Hindi and reflects the linguistic heritage of the northern parts of India, where Hindi is prevalent. In contrast, “India” is the English name used internationally to refer to the country. This linguistic dualism acknowledges India’s multilingual character and its engagement with the global community through the English language. The inclusion of both names, “India” and “Bharat,” in the Constitution is a powerful symbol of recognition and celebration of this linguistic diversity. It ensures that no single language, including Hindi, takes precedence over others. By incorporating both names, the Constitution underscores the idea that India’s linguistic tapestry is a source of strength, a reflection of its rich cultural heritage, and a testament to the coexistence of multiple linguistic and regional identities within its borders. One of India’s enduring strengths is its remarkable ability to forge unity amid profound diversity. This unity is not the result of homogenization but a celebration of differences. The incorporation of both “India” and “Bharat” in the Constitution serves as a symbolic manifestation of this unity. It signifies that despite the myriad linguistic, cultural, and regional differences that exist among its citizens, all are an integral part of one nation, sharing a common identity as Indians. This constitutional inclusion reinforces the principle of unity in diversity, emphasizing that India’s strength lies in its ability to harmoniously blend these diverse elements into a cohesive whole. It acknowledges that the Indian nation is not defined by a single language, culture, or region but is a tapestry woven together by the threads of various languages, traditions, and histories. The inclusion of both “India” and “Bharat” in the Constitution of India represents a significant constitutional compromise that extends beyond linguistic considerations. It was a nuanced political and cultural decision made during the framing of the Constitution, a crucial period in India’s history when the nation was transitioning from colonial rule to becoming a democratic republic. At that time, India was at a crossroads, grappling with the challenge of defining its identity as a newly independent nation. This identity question encompassed not only linguistic but also political and cultural aspects. The framers of the Constitution were acutely aware of the diverse perspectives within the country regarding how India should be perceived and represented on both national and international stages. On one hand, there
India, i.e., Bharat – A Hindu Nation
During the inauguration of India’s new Parliament building, history repeats itself as the same Scepter given to Jawaharlal Nehru in 1947 heralding the dawn of an independent India is placed where it belongs. Prime Minister Narendra Modi shall receive the scepter from the priests, replicating the ceremonies of that day. Surprisingly, many Indians remain unaware of this powerful symbolism of transfer of power even after 75 years of independence. The golden scepter is to be brought from the Anand Bhavan Museum in Uttar Pradesh. It is a gold-plated silver scepter adorned with a bull, representing Nandi, the vahana of Lord Shiva. Nandi holds a sacred position as Shiva’s devotee and signifies purity and justice. These events have sparked discussions on India’s national identity, whether it is a secular country or a Hindu nation. Understanding the Indian Constitution is essential to explore these questions, as it embodies the country’s values, culture, and aspirations, including freedom, equality, fraternity, peaceful coexistence, democracy, and respect for nature, which are intrinsic to India’s ancient and enduring culture. The framers of the Indian Constitution displayed a deep understanding of Indian culture and values, as evident in the name of our country. Article 1 states that India, i.e., Bharat, shall be a Union of States, affirming that the name of our country is Bharat. Bharat signifies more than just a name; it represents a glorious past predating the British and the Mughals, symbolizing a spiritually enlightened nation. The name Bharat has its roots in ancient Hindu traditions. Since ancient times, our country has been known as Bharat, Bharatasvara, or Hindustan. Bharat encompasses the vast land created by the Gods, stretching from the Himalayas to the Indian Ocean. It derives its name from King Bharata, a legendary emperor who founded the Bharata dynasty and was the ancestor of the Pandavas and Kauravas from the epic Mahabharata. King Bharata, the son of King Dushyanta and Queen Shakuntala, had conquered the entire Bharatvarsha, which encompasses the present-day Indian subcontinent. The term “Union of States” highlights the multicultural, pluralistic, and tolerant nature of Sanatana Dharma, the basis of Indian culture. India’s cultural unity has thrived despite the existence of diverse sub-cultures, many of which are influenced by Hinduism. Sanatana Dharma is not just a religion but a way of life, characterized by unity in diversity. This inherent unity has allowed for centralized authority while providing space for local subcultures to flourish. The value of brotherhood enshrined in the Constitution’s Preamble is rooted in the Upanishadic concept of “Vasudhaiva Kutumbakam,” which translates to “the entire universe is one family.” The framers of the Constitution acknowledged that Indian morality is essentially Hindu in character, emphasizing respect and tolerance for all faiths. Sanatana Dharma encompasses a way of life that promotes the coexistence of humans with nature. Daily prayers include seeking harmony among all living beings, including animals and plants, for the prosperity of the entire world. Article 51-A(g) of the Constitution mandates every citizen to protect and improve the natural environment, including forests, lakes, rivers, wildlife, and to show compassion towards all living creatures. The Fundamental Duties outlined in the Constitution expect citizens to adhere to a spirit of public brotherhood, strive for excellence, and conserve the natural environment. The concept of Vasudhaiva Kutumbakam, central to Hinduism, advocates tolerance of other faiths, unity, and a shared sense of brotherhood among all Indians, regardless of religious, linguistic, regional, or sectarian diversity. Sanatana Dharma extends respect not only to humans but also to animals. Cows, considered mothers, have been worshipped and revered in Indian society since Vedic times. Cow worship is deeply ingrained in Hindu cultural psychology, with various festivals dedicated to cows. Article 48 of the Constitution directs the states to organize agriculture and animal husbandry in a modern and scientific manner and to prohibit the slaughter of cows and calves for their protection and improvement. This provision reflects the constitutional mandate to protect cows and prevent their slaughter, aligning with Mahatma Gandhi’s ideals. Sanskrit, the language that united the Indian subcontinent under Sanatana Dharma, holds great significance. Sacred texts like the Vedas, Ramayana, Bhagavad Gita, Mahabharata, and Yoga Sutras were written and compiled in Sanskrit. Articles 343 and 351 designate Hindi as the official language of the Union and encourage states to promote Hindi, incorporating primarily Sanskrit and other languages into its vocabulary. The Constitution emphasizes the propagation of Hindi, drawing inspiration from the Sanskrit language. The Supreme Court has prudently protected crucial aspects of the Constitution’s basic structure, including the Preamble, Fundamental Rights, Directive Principles, Fundamental Duties, and other provisions. At its core, the Indian Constitution is rooted in Sanatana Dharma, which encompasses humanity and human values. The framers of the Indian Constitution acknowledged that Indian morality is predominantly Hindu in character, emphasizing respect and tolerance for all faiths. They believed that the Constitution is rooted in Sanatana Dharma, which encompasses human values and promotes inclusivity. While the Constitution upholds secularism and guarantees religious freedom, it draws inspiration from the moral principles of Hinduism without explicitly declaring it as the foundation. The Constitution aims to establish a diverse and inclusive society that respects all religions. Image Source: Internet
योग की समकालीन प्रासंगिकता
अंतर्राष्ट्रीय योग दिवस योग आज दुनिया में सबसे चर्चित विषयों में से एक है। यह भारत के प्रधान मंत्री के आह्वान और 2014 में संयुक्त राष्ट्र द्वारा 21 जून को अंतर्राष्ट्रीय योग दिवस के रूप में विश्व के 90% देशों की सहमति से योग के महत्व की मान्यता पर आधारित है। योग के ऐतिहासिक पहलू योग भारतीय दर्शनों में से एक है। पतंजलि मुनि को आधुनिक योग का जनक कहा जाता है। पतंजलि मुनि ने उस समय तक मौजूद सभी योग प्रथाओं को संहिताबद्ध किया और योग दर्शन को सूत्र के रूप में लिखा (कम से कम लेकिन बहुत अर्थ के साथ)। यह योग के इतिहास में एक बड़ी सफलता है – राज योग – योग का राजा। उन्होंने आम आदमी के लिए अष्टांग बैठक का सुझाव दिया, जिसमें यम, नियम, आसन, प्राणायाम, प्रत्याहार, धारणा, ध्यान और समाधि शामिल थे। लेकिन पतंजलि मुनि के योग दर्शन लिखने से पहले ही भारत में योग की लोकप्रियता बढ़ रही थी। पतंजलि स्वयं योग दर्शन में घोषणा करते हैं कि वह अपने पहले सूत्र ‘अथ योगानुसनम’ के साथ उस समय के योग साहित्य को संहिताबद्ध कर रहे हैं। सिंधु घाटी सभ्यता के अवशेषों में योग की लोकप्रियता के प्रमाण मिलते हैं। वेद, महाकाव्य और पुराण इसके प्रमाण हैं। हिरण्यगर्भ: समावर्तथाग्रो’ ग्रंथ से यह समझा जा सकता है कि हिरण्यगर्भ योग का आदिम शिक्षक था। वशिष्ठ और याज्ञवल्क्य जैसे योगियों ने यहाँ शासन किया। वशिष्ठ भगवान राम के गुरु थे। उनकी शिक्षा योगवशिष्ठ नामक महान ग्रंथ है। श्रीकृष्ण योगेश्वरन और अर्जुन को उनकी शिक्षाएं भगवद गीता योग हैं। श्री रामकृष्ण परमहंस की भक्ति सभा ने सभी धर्मों को एक के रूप में देखा। धार्मिक विविधता यह कहने के समान है कि जल ही जल है, जल ही जल है। उन्होंने घोषणा की कि सच्चाई वही थी। अरविंद महर्षि की व्यापक बैठक भी प्रसिद्ध है। दैवीय शक्ति के आगे समर्पण। यह हमें बेहतर के लिए बदल देगा और फर्क पड़ेगा, ”उन्होंने विश्वास किया। योग: अर्थ और उत्पत्ति योग शब्द ‘युज’ धातु से बना है। इसका अर्थ है मिलाना। योग मन और बुद्धि का मिलन है, प्रकृति और मनुष्य के बीच। याज्ञवल्क्य कहते हैं कि यह आत्मा और परमात्मा का मिलन है। हर जीवन में एक दिव्यता निहित है। जीवन में हमारा लक्ष्य इस दिव्यता को प्रकट करना है। इसे संभव बनाने के लिए बाहरी और आंतरिक प्रकृति को नियंत्रित किया जाना चाहिए। पतंजलि योग को इस प्रकार परिभाषित किया गया है: योग का योग निषेध। योग मन के विभिन्न पहलुओं को दूर करने का अभ्यास है। अर्थात योग मन की गतियों को नियंत्रित करने की प्रक्रिया है। पतंजलि के योग सूत्रों को (4) समाधिपद में विभाजित किया जा सकता है जो रूप और उद्देश्य का वर्णन करता है: (2) साधनापद जो लक्ष्य को प्राप्त करने के तरीकों का वर्णन करता है: (3) विभूतिपाद जो उन सभी सिद्धियों का वर्णन करता है जो योग के माध्यम से प्राप्त की जा सकती हैं: (4) कैवल्यपाद जो मोक्ष के रूप का वर्णन करता है: योग की उत्पत्ति के पीछे दो मनोवैज्ञानिक कारण हैं। दु:खों की पूर्ति और सुख की प्राप्ति। अर्थात् दु:ख से बचने की इच्छा और शाश्वत सुख की प्राप्ति की इच्छा। जिज्ञासा। जीवन और स्वयं की वास्तविकताओं को जानने की एक अदम्य इच्छा। यही जीवन के आगे बढ़ने का कारण है। उपनिषद श्लोक ‘मन: प्रत्येक मनुष्य मोक्ष का कारण है’ अर्थात मन ही मनुष्य के बंधन, मोक्ष, सुख और दुःख का कारण है। इसलिए मन पर नियंत्रण सभी के लिए जरूरी है। मन हमेशा चंचल रहता है। लेकिन भगवान कृष्ण गीता में कहते हैं कि इसे दो तारों से बांधा जा सकता है, वैराग्य और अभ्यास। मन क्या है? जब पानी की बूंदें लगातार एक साथ बह रही होती हैं, तो हम उसे नदी या नदी कहते हैं। जब धागों को सूत के साथ जोड़ा जाता है, तो हम इसे वस्त्र कहते हैं। अवधारणा – वैकल्पिक मन: इसी तरह, हम मन को इच्छाओं और कल्पनाओं का निरंतर प्रवाह कहते हैं। पर यह मन कहाँ है? क्या हमारे शरीर में ऐसा कोई अंग है? यदि आप मुझसे पूछें कि क्या वहाँ है, वहाँ है। लेकिन कहां है, यह ठीक-ठीक नहीं कहा जा सकता। लेकिन शाश्वत जीवन में हम मन को समझते हैं, मन नहीं आता, मन पिघलता है, मन को रखना चाहिए, मन को नहीं, हम अक्सर मन और अंगों के साथ व्यवहार करते हैं। एक मायने में यह मन को झकझोर देने वाला है। और किसी अन्य अर्थ में नहीं। चाहे आप अपने हाथों से काम करें, अपने पैरों से चलें, अपनी जीभ से बोलें, रोएं या हंसें, आपको मन में विचार रखने की जरूरत है। जैसा कि पहले उल्लेख किया गया है, मनुष्य समान विचारधारा वाला है। मन अच्छा है तो मनुष्य अच्छा है। मन यदि दुष्ट है, तो मनुष्य भी ऐसा ही है। यह एक सार्वभौमिक कानून है। योग एक भारतीय दर्शन है जो मन को शुद्ध करने, उसे शांत रखने और व्यक्ति की सहायता और मार्गदर्शन करने में मदद करता है। समकालीन प्रासंगिकता दुनिया एक महान आत्मनिरीक्षण के दौर से गुजर रही है। कोरोना बीमारी कोई ऐसी चीज नहीं है जो इंसान को उठकर सोचने पर मजबूर कर दे। जीवन के तीव्र प्रवाह में बाधा उत्पन्न हो गई है। पिछले साल हमने अखबार में एक उच्च पदस्थ पुलिस अधिकारी की कहानी पढ़ी, जिसने अपने वरिष्ठ के कुछ संदर्भों को सहन करने में असमर्थ होकर घर छोड़ दिया। वह एक उच्च प्रशिक्षित व्यक्ति हैं और सामान्य व्यक्ति नहीं हैं। क्या यह अकेली घटना है? आप देख सकते हैं कि ऐसा नहीं है। कितने लोग ऐसे तनाव में हैं। क्यों? पूरी दुनिया तनाव और तनाव से भरी हुई है। क्या इसके लिए नींद की गोलियों के अलावा कोई दवा है? क्या कृत्रिम नींद इसे थोड़ी देर के लिए बंद नहीं कर देती? क्या यह स्थायी समाधान है? जवाब न है। आपको साहसपूर्वक तनाव के स्रोत की तलाश करने और उससे वहीं निपटने की आवश्यकता है। अगर हम इसे खोज लेंगे, तो हम अपने मन के सामने पहुंच जाएंगे। यह सब गंदगी की वजह से है। भगवान राम के गुरु वशिष्ठ (योगवशिष्ठ) ने मन के इस विकार को आदि कहा। प्राचीन दादी-नानी कहा करती थीं,
ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാനം സനാതനധർമ്മം
ഏതൊരു ഭരണഘടനയും അതാത് രാജ്യങ്ങളുടെ തനതായ മൂല്യങ്ങളുടെയും, സംസ്കാരത്തിന്റെയും, അഭിലാഷങ്ങളുടെയും പ്രതീകമാകുന്നു. പ്രസ്തുത മൂല്യങ്ങളും, സാംസ്കാരിക തനിമയും നിലനിർത്തുന്നതിനോടൊപ്പം തന്നെ രാജ്യത്തിന്റെ അഭിലാഷങ്ങളെ നേടിയെടുക്കുന്നതിന് വേണ്ട മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളും ഭരണഘടന മുൻപോട്ട് വെക്കുന്നു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പുരാതനവും എന്നാൽ ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്നതുമായ ഭാരതീയ സംസ്കാരത്തിന്റെ കാതലായ സ്വാതന്ത്ര്യം, സമത്വം, സാഹോദര്യം, സമാധാനപരമായ സഹവർത്തിത്വം, ജനാധിപത്യം, പ്രകൃതിയോടുള്ള ആദരവ് എന്നിവയാണല്ലോ ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെയും അടിസ്ഥാന മൂല്യങ്ങൾ. ഭരണഘടനാ ശില്പികൾ ഭാരതീയ സംസ്കാരത്തെയും മൂല്യങ്ങളെയും വളരെയധികം ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു എന്നതിനുള്ള സുപ്രധാനമായ തെളിവാണ് നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പേര്. ഒന്നാമത്തെ അനുച്ഛേദം പറയുന്നത് “ഇന്ത്യ, അതായത് ഭാരതം, സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഒരു യൂണിയനായിരിക്കും.” അതായത് നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പേര് ഭാരതം എന്നാണ് എന്ന് ഭരണഘടനാ ശില്പികൾ അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. കേവലം ഒരു പേരിനപ്പുറം, ഭാരതം എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കും മുഗളൻമ്മാർക്കും മുൻപുള്ള പ്രതാപപൂർണ്ണമായ ഒരു ഭൂതകാലത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. “ഭാരതം” എന്ന പേര് പ്രതീകാത്മക സ്വഭാവമുള്ളതായിരുന്നു, രാജ്യം മുഴുവൻ ആത്മീയമായി ഉയർന്ന പ്രബുദ്ധതയുള്ളവരായിരുന്നു എന്ന വസ്തുത വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. പുരാതന ഹൈന്ദവ പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ ഐതിഹ്യങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് തന്നെ ഉരുത്തിരിഞ്ഞത് എന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ സാധിക്കും. ഭാരതം, ഭാരതവർഷം അല്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നാണല്ലോ നമ്മുടെ രാജ്യം പ്രാചീനകാലം മുതൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഹിമാലയം സമാരാഭ്യ യാവത് ഇന്ദു സരോവരം | തം ദേവനിർമിതം ദേശം ഹിന്ദുസ്ഥാനം പ്രചക്ഷതേ || ഹിമാലയത്തിൽ തുടങ്ങി ഇന്ദു സരോവരം (ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം) വരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ദൈവത്താൽ സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ട രാഷ്ട്രമാണ് ‘ഹിന്ദുസ്ഥാൻ’ എന്നാണ് പ്രമാണം. മഹാഭാരതകാലം മുതൽ ഭരതൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പേരിലാണ് ഭാരതം ഭാരതവർഷമെന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഭരതൻ ഒരു ഇതിഹാസ ചക്രവർത്തിയും ഭരത രാജവംശത്തിന്റെ സ്ഥാപകനും മഹാഭാരത ഇതിഹാസത്തിലെ പാണ്ഡവരുടെയും കൗരവരുടെയും പൂർവ്വികനായിരുന്നു. ഹസ്തിനപുരിലെ രാജാവായ ദുഷ്യന്തയുടെയും ശകുന്തള രാജ്ഞിയുടെയും പുത്രനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. മഹാനായ ഭരത് രാജാവ് ഭാരതവർഷ (ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന പ്രദേശം) മുഴുവൻ കീഴടക്കിയിരുന്നു. സനാതനധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം ബഹുസംസ്കാരവും ബഹുസ്വരവും സഹിഷ്ണുതയുമുള്ള ഒരു സമൂഹമായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയ്ക്ക് അടിവരയിടുന്നതാണ് ‘യൂണിയൻ ഓഫ് സ്റ്റേറ്റ്’ എന്ന പ്രയോഗം. സനാതന സംസ്കാരത്തിന്റെ ഭാഗമായി ധാരാളം ഉപ സംസ്കാരങ്ങളും നിലനിന്നിരുന്നു. ഈ ഉപസംസ്കാരങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുത്വത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ് അല്ലെങ്കിൽ അത് വളരെയധികം സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടവയാണ്. ഉപ-സൂക്ഷ്മ, ബഹുസംസ്കാരങ്ങൾ നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും, ഭാരതത്തിൽ കാലങ്ങളായി രാഷ്ട്രീയവും ഭൂമിശാസ്ത്രപരവും സാംസ്കാരികവുമായ ഒരു ഐക്യം നിലനിന്നിരുന്നു. സനാതനധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന സ്വഭാവം ആണ് സാംസ്കാരിക ഏകീകൃത ശക്തി അല്ലെങ്കിൽ നാനാത്വത്തിൽ ഏകത്വം. അത് കേവലം ഒരു മതമല്ല, മറിച്ച് ഒരു ജീവിതരീതിയാണ്. ഈ അന്തർലീനമായ ഐക്യം കേന്ദ്രീകൃത അധികാരത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ രാഷ്ട്രീയമായി പലതവണ ഉയർന്നുവന്നു, പക്ഷേ പ്രാദേശിക ഉപസംസ്കാരത്തിന്റെ വികാസത്തിനും വികാസത്തിനും അതിജീവിക്കാനുമുള്ള അഭിവൃദ്ധിയുള്ള ഇടത്തിൽ വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യാതെ ഒളിഞ്ഞും തെളിഞ്ഞും തുടർന്നു. ഭരണഘടനയുടെ ആമുഖത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന സാഹോദര്യത്തിന്റെ കാതലായ മൂല്യം ‘വസുധൈവ കുടുംബകം’ എന്ന ഉപനിഷത് ആശയത്തിൽ നിന്ന് കടമെടുത്തതാണ്. അതായത് പ്രപഞ്ചം മുഴുവൻ ഒരു കുടുംബമാണ്. ഇന്ത്യൻ ധാർമ്മികത അടിസ്ഥാനപരമായി ഹിന്ദു സ്വഭാവമുള്ളതാണെന്നും എന്നാൽ ധാർമ്മികത മറ്റെല്ലാ വിശ്വാസങ്ങളോടും ഉള്ള ആദരവും സഹിഷ്ണുതയും അർത്ഥമാക്കുന്നുവെന്നും ഭരണഘടനയുടെ നിർമ്മാതാക്കൾ സൂക്ഷ്മമായി പറയുകയായിരുന്നു. പ്രകൃതിയുമായുള്ള മനുഷ്യരുടെ സഹവർത്തിത്വം സ്വാഭാവികമായ ഒരു ജീവിതരീതിയായ ഒരു ജീവിതരീതിയാണ് സനാതനധർമ്മം. നമ്മുടെ ദൈനംദിന പ്രാർത്ഥനകളിൽ, മൃഗങ്ങളും സസ്യങ്ങളും ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളിലും ഐക്യം ഉണ്ടായിരിക്കും, ലോകം മുഴുവൻ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കട്ടെ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ഇത് തന്നെയാണ് ഭരണഘടനയുടെ അനുച്ഛേദം 51-എ(ജി) ഓരോ പൗരനോടും അനുശാസിക്കുന്നത്. അതായത് കാടുകൾ, തടാകങ്ങൾ, നദികൾ, വന്യജീവികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള പ്രകൃതി പരിസ്ഥിതിയെ സംരക്ഷിക്കുകയും മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുക, ജീവജാലങ്ങളോട് അനുകമ്പ കാണിക്കുക എന്നത് ഏതൊരു ഇന്ത്യൻ പൗരൻറെയും ഭരണഘടനാപരമായ ഉത്തരവാദിത്വം കൂടെയാണ്. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയിലെ മൗലിക കർത്തവ്യങ്ങൾ, ഭരണകൂട അധികാരത്തിന് നടപ്പിലാക്കാൻ കഴിയില്ലെങ്കിലും, ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രം അതിന്റെ പൗരന്മാരിൽ നിന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന കടമകളാണ്. ഭരണഘടനയുടെ ഭാഗം IV A, അനുച്ഛേദം 51-A, പൗരന് ‘പൊതു സാഹോദര്യത്തിന്റെ ആത്മാവ്’, ‘ശ്രേഷ്ഠതയ്ക്കായി പരിശ്രമിക്കുക’, ‘പ്രകൃതി പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷിക്കുക’ എന്നിവ ഉണ്ടായിരിക്കണമെന്ന് വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു. ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ കാതലായ ധാർമ്മികതയായ ‘വസുധൈവ കുടുംബകം’ എന്ന പദം, മതപരമോ ഭാഷാപരമോ പ്രാദേശികമോ വിഭാഗപരമോ ആയ വൈവിധ്യങ്ങൾക്കതീതമായി ഇന്ത്യയിലെ എല്ലാ ജനങ്ങൾക്കും ഇടയിലുള്ള മറ്റ് വിശ്വാസങ്ങളോടുള്ള സഹിഷ്ണുത, ഐക്യം, പൊതുവായ സാഹോദര്യത്തിന്റെ ആത്മാവ് എന്നിവയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സനാതനധർമ്മം മനുഷ്യരെ മാത്രമല്ല മൃഗങ്ങളെപ്പോലും ബഹുമാനിക്കുന്നു. വേദകാലം മുതൽ ഭാരതീയർ സമൂഹത്തിൽ പശുവിനെ മാതാവായി ആരാധിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പശുവിനെ ആരാധിക്കുന്നത് ഹൈന്ദവ സാംസ്കാരിക മനഃശാസ്ത്രത്തിൽ ഉൾച്ചേർന്നതാണ്. ഭാരതീയർ പശുവിനെ തങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിന്റെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കുന്നു, പശുവിനെയും അതിന്റെ ആരാധനയെയും കേന്ദ്രീകരിച്ച് നിരവധി സാംസ്കാരിക-മത ഉത്സവങ്ങളുണ്ട്. സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് അവരുടെ നിയമങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുമ്പോൾ അവ പിന്തുടരാനുള്ള വഴികാട്ടിയായി വർത്തിക്കുന്ന സംസ്ഥാന നയത്തിന്റെ നിർദ്ദേശക തത്വങ്ങളിൽ, പശുവിന്റെ പ്രാധാന്യത്തെ വാഴ്ത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഭരണഘടനയുടെ 48-ാം അനുച്ഛേദം അനുസരിച്ച്, ആധുനികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ രീതിയിൽ കൃഷിയും മൃഗപരിപാലനവും സംഘടിപ്പിക്കാൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ശ്രമിക്കേണ്ടതാണ്, പ്രത്യേകിച്ച്, പശുക്കളെയും പശുക്കിടാക്കളെയും കശാപ്പ് ചെയ്യുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതിനും ഇനങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും നടപടികൾ കൈക്കൊള്ളും. നിയമനിർമ്മാണത്തിലൂടെ പശുക്കളെയും പശുക്കിടാക്കളെയും കശാപ്പ് ചെയ്യുന്നത് നിരോധിക്കാൻ ഇത് സംസ്ഥാനത്തിന് പ്രത്യേകം നിർദ്ദേശം നൽകുന്നു. അതിനാൽ, മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ആദർശം പിന്തുടർന്ന്, പശുവിനെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും കശാപ്പ് ചെയ്യുന്നത് തടയുന്നതിനുമായി നിയമങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാൻ ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന പ്രത്യേകമായി സംസ്ഥാനങ്ങളോട് കൽപ്പിക്കുന്നു. സനാതനധർമ്മം നിലനിൽക്കുന്ന ഭാരത ദേശത്തെ മുഴുവൻ കൂട്ടിയോജിപ്പിക്കാൻ സംസ്കൃത ഭാഷ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. വേദങ്ങൾ, രാമായണം, ഭഗവദ്ഗീത, മഹാഭാരതം, യോഗസൂത്രം തുടങ്ങിയ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ സംസ്കൃത ഭാഷയിൽ എഴുതുകയും സമാഹരിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. അനുച്ഛേദങ്ങൾ 343, 351 പ്രകാരം, ഹിന്ദിയെ യൂണിയന്റെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയാക്കുകയും അതിന്റെ പദാവലിക്കായി “പ്രാഥമികമായി സംസ്കൃതത്തിലും രണ്ടാമതായി മറ്റ് ഭാഷകളിലും” ഉള്ള പദങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളാനും ഹിന്ദി ഭാഷ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. സംസ്കൃത ഭാഷയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഹിന്ദി ഭാഷ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളോട് ഭരണഘടന വ്യക്തമായി കൽപ്പിക്കുന്നു. ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന ഘടന വ്യാഖ്യാനിക്കുമ്പോൾ ബഹുമാനപ്പെട്ട സുപ്രിം കോടതി വളരെ നീതിപൂർവ്വം സംരക്ഷിച്ച മേഖലകളിൽ ആമുഖം, മൗലികാവകാശങ്ങൾ, നിർദ്ദേശ തത്വങ്ങൾ, മൗലിക കടമകൾ എന്നിവയും മറ്റ് ചില വ്യവസ്ഥകളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാനം സനാതനധർമ്മമാണ്, അത് മനുഷ്യത്വവും മാനവികതയും അല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല. Basic structure of Indian constitution is derived from Hindutva that is nothing but Sanathana Dharma. Roots of all basic and fundamental values which we can find in the Constitution of India can be traced back to the Hindu culture and tradition. Keywords: Hindutva and Indian Constitution, Hindutva ideologies in the Constitution of India, Hindutva is the root for India
യോഗയുടെ കാലിക പ്രസക്തി
International Yoga Day ഇന്ന് ആഗോളതലത്തിൽ വളരെയധികം ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുന്ന ഒരു വിഷയമാണ് യോഗ. അതിനാധാരമായത് ഭാരത പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ആഹ്വാനവും യോഗയുടെ പ്രാധാന്യം അംഗീകരിച്ചു കൊണ്ട് 2014-ൽ ലോക രാജ്യങ്ങളില് 90%ത്തിന്റെയും അനുവാദത്തോടെ ജൂണ് 21 അന്താരാഷ്ട്ര യോഗ ദിനമായി ഐക്യരാഷ്ട്രസംഘടന പ്രഖ്യാപിച്ചത്. Since 2015 June 21, International yoga day is being celebrated. As it is the longest day of the year in the Northern Hemisphere and shares a special significance in many parts of the world Yoga: Historical aspect ഭാരതീയ ദർശനങ്ങൾ [ഷഡ് ദർശനങ്ങളിൽ – ന്യായം, വൈശേഷികം, സാംഖ്യം, യോഗ, മീമാംസ, വേദാന്തം] ഒന്നാണ് യോഗ ശാസ്ത്രം. ആധുനിക യോഗ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി പതഞ്ജലി മുനിയാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പതഞ്ജലി മുനി അതുവരെ നിലനിന്ന എല്ലാ യോഗ പദ്ധതികളെയും ക്രോഡീകരിച്ച് സൂത്ര രൂപത്തില് (ഏറ്റവും ചുരുക്കിയും എന്നാല് അര്ഥവ്യക്തതയോടെയും) യോഗദര്ശനം എഴുതി വെച്ചു. യോഗയുടെ ചരിത്രത്തില് മഹത്തായ ഒരു മുന്നേറ്റം തന്നെയാണിത് – രാജയോഗം – യോഗങ്ങളുടെ രാജാവ്. സാധാരണക്കാര്ക്കായി യമം, നിയമം, ആസനം, പ്രാണായാമം, പ്രത്യാഹാരം, ധാരണ, ധ്യാനം, സമാധി എന്നിവയടങ്ങുന്ന അഷ്ടാംഗ യോഗം അദ്ദേഹം നിര്ദ്ദേശിച്ചു. എന്നാല് പതഞ്ജലി മുനി യോഗദര്ശനം രചിക്കുന്നതിനു മുമ്പുതന്നെ ഭാരതത്തില് യോഗ പ്രചുരപ്രചാരം നേടിയിരുന്നു. എന്നതിന് പതഞ്ജലി തന്നെ യോഗദര്ശനത്തില് ‘അഥ യോഗാനുശാസനം’ എന്ന തന്റെ ആദ്യ സൂത്രത്തിലൂടെ താന് അന്നുണ്ടായിരുന്ന യോഗ സാഹിത്യങ്ങളെ ക്രോഡീകരിക്കുകയാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ തിരുശേഷിപ്പുകളില് യോഗയുടെ പ്രചാരം വിളിച്ചോതുന്ന തെളിവുകളുണ്ട്. വേദങ്ങളും ഇതിഹാസങ്ങളും പുരാണങ്ങളും തെളിവാണ്. ‘ഹിരണ്യഗര്ഭ: സമവര്ത്തതാഗ്രോ’ എന്ന വേദവാക്യത്തില് നിന്ന് ഹിരണ്യഗര്ഭന് യോഗത്തിന്റെ ആദിമ ആചാര്യനാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാം. വസിഷ്ഠനേയും യാജ്ഞവല്ക്യനേയും പോലുള്ള യോഗികള് ഇവിടെ വാണിരുന്നു. വസിഷ്ഠന് ശ്രീരാമന്റെ കുലഗുരുവായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉപദേശമാണ് യോഗവാസിഷ്ഠമെന്ന് പ്രസിദ്ധമായ ബൃഹത് ഗ്രന്ഥം. ശ്രീകൃഷ്ണന് യോഗേശ്വരനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അര്ജുനനോടുള്ള ഉപദേശമായ ഭഗവദ്ഗീത യോഗശാസ്ത്രവുമാണ്. ശ്രീരാമകൃഷ്ണ പരമഹംസരുടെ ഭക്തിയോഗം എല്ലാ മതങ്ങളെയും ഒന്നായി കണ്ടു. വെള്ളത്തെ പാനി എന്നും നീര് എന്നും ജലം എന്നും പറയുന്നതു പോലെയേയുള്ളൂ മതവൈവിധ്യം. സത്യം ഒന്നു തന്നെ എന്നദ്ദേഹം ഘോഷിച്ചു. അരവിന്ദ മഹര്ഷിയുടെ സമഗ്ര യോഗവും പ്രസിദ്ധം തന്നെ. ദിവ്യമായ ശക്തിക്ക് അടിപ്പെട്ടു കൊടുക്കുക. അതു നമ്മെ വേണ്ടപോലെ മാറ്റിക്കൊള്ളും… മാറ്റങ്ങള്ക്കു കാരണമാക്കിക്കൊള്ളും” എന്നദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. Yoga: What it means & its Origin യോഗ എന്ന ശബ്ദം “യുജ്” എന്ന ധാതുവിൽ നിന്നും ഉണ്ടായതാണ്. കൂട്ടി യോജിപ്പിക്കുക എന്നർത്ഥം. മനസ്സും ബുദ്ധിയും തമ്മിലും, പ്രകൃതിയും മനുഷ്യനും തമ്മിലുമുള്ള ചേര്ച്ചയാണ് യോഗം. ജീവാത്മാവും പരമാത്മാവും തമ്മിലുള്ള യോഗമാണെന്ന് യാജ്ഞവൽക്യൻ പറയുന്നു. ഓരോ ജീവനിലും ഒരു ദിവ്യത്വം അന്തർലീനമായിരിക്കുന്ന. ഈ ദിവ്യത്വത്തെ ബഹിരാവിഷ്ക്കരിക്കുക എന്നതാണ് നമ്മുടെ ജീവിത ലക്ഷ്യം. ബാഹ്യവും ആന്തരികവുമായ പ്രകൃതിയെ നിയന്ത്രിച്ചു വേണം ഇത് സാധ്യമാക്കാൻ. യോഗശ്ചിത്തവൃത്തിനിരോധ: എന്നാണ് പതഞ്ജലി യോഗയെ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നത്. അന്തക്കരണത്തിലെ നാനാമുഖങ്ങളായ ചിത്തവൃത്തികളെ അകറ്റുന്ന അഭ്യാസത്തിന് യോഗ എന്ന് പറയുന്നു. അതായത് മനസ്സിന്റെ ചലനങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് യോഗ. പതഞ്ജലിയുടെ യോഗസൂത്രത്തെ (1) സ്വരൂപവും ലക്ഷ്യവും വിവരിക്കുന്ന സമാധിപാദ: (2) ലക്ഷ്യം നേടാനുള്ള വഴികൾ വിവരിക്കുന്ന സാധനാപാദ: (3) യോഗം കൊണ്ട് സാധിക്കാവുന്ന എല്ലാ സിദ്ധികളെയും നിരൂപിക്കുന്ന വിഭൂതിപാദ: (4) മോക്ഷ സ്വരൂപത്തെ വിവരിക്കുന്ന കൈവല്യപാദ: എന്നിങ്ങനെ 4 ആയി തിരിക്കാം. മന:ശാസ്ത്രപരമായ രണ്ടു കാരണങ്ങള് യോഗ ശാസ്ത്രത്തിന്റെ ഉദ്ഭവത്തിന്റെ പിറകില് കാണാം. ദു:ഖ നിവൃത്തിയും സുഖ പ്രാപ്തിയും. അതായത് ദുഖത്തെ ഒഴിവാക്കാനുള്ള ആഗ്രഹവും ശാശ്വതമായ സുഖം നേടാനുള്ള അഭിലാഷവും. ജിജ്ഞാസ. ജീവിതത്തിന്റെ യാഥാര്ത്ഥ്യങ്ങളെപ്പറ്റിയും തന്നെപ്പറ്റിത്തന്നെയും അറിയാനുള്ള അദമ്യമായ ആഗ്രഹം. ജീവിതത്തിന്റെ മുന്നോട്ടുള്ള ഗതിക്കുള്ള കാരണവും ഇതു തന്നെ. ‘മന: ഏവ മനുഷ്യാണാം, കാരണം ബന്ധമോക്ഷയോ’, എന്ന ഉപനിഷത് വാക്യം അർത്ഥമാക്കുന്നത് മനുഷ്യന്റെ ബന്ധനത്തിനും, മോക്ഷത്തിനും സുഖത്തിനും ദുഖത്തിനും കാരണം മനസ്സാണ്. അതുകൊണ്ട് മനോനിയന്ത്രണം എല്ലാവർക്കും അത്യാവശ്യമാണ്. മനസ്സ് എപ്പോളും ചഞ്ചലമാണ്. എന്നാൽ അതിനെ വൈരാഗ്യവും അഭ്യാസവും എന്ന രണ്ട് ചരട്കൊണ്ട് പിടിച്ചുകെട്ടാവുന്നതാണ് എന്ന് ഭഗവാൻ കൃഷ്ണൻ ഗീതയിൽ പറയുന്നു. എന്താണ് മനസ്സ്? വെള്ളത്തുള്ളികൾ ഒത്തു ചേർന്ന് നിരന്തരം ഒഴുകികൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ നാം അതിനെ നദിയെന്നോ, പുഴയെന്നോ ഒക്കെ പറയുന്നു. നൂലുകൾ ഊടും പാവുമായി പരസ്പരം ചേർന്ന് നിൽകുമ്പോൾ നാമതിനെ വസ്ത്രമെന്ന് പറയുന്നു. സങ്കല്പ – വികല്പ മന: അതുപോലെതന്നെ ആഗ്രഹങ്ങളുടെയും, സങ്കല്പങ്ങളുടെയും നിരന്തര പ്രവാഹത്തെയാണ് നാം മനസ്സ് എന്ന് പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ മനസ്സ് എവിടെയാണ്? നമ്മുടെ ശരീരത്തിൽ അങ്ങനെ ഒരു അവയവം ഉണ്ടോ? ഉണ്ടോ എന്ന് ചോദിച്ചാൽ ഉണ്ട്. എന്നാൽ എവിടെയെന്ന് കൃത്യമായി പറയുവാനും സാധ്യമല്ല. പക്ഷെ നിത്യ ജീവിതത്തിൽ മനസ്സിലായി, മനസ്സ് വരുന്നില്ല, മനസ്സുരുകുന്നു, മനസ്സ് വെക്കണം, മനസ്സില്ല എന്നിങ്ങനെ മനസ്സിനെക്കുറിച്ച് നാം തലങ്ങും വിലങ്ങും വ്യവഹരിക്കാറുണ്ട്. ഒരർത്ഥത്തിൽ മനസ്സുള്ളതാണ്. മറ്റൊരർത്ഥത്തിൽ ഇല്ലാത്തതുമാണ്. കൈ കൊണ്ട് പ്രവർത്തിക്കണമെങ്കിലും കാലുകൊണ്ട് നടക്കണമെങ്കിലും നാവുകൊണ്ട് സംസാരിക്കണമെങ്കിലും കരയണമെങ്കിലും ചിരിക്കണമെങ്കിലും മനസ്സിൽ അതിനനുസരിച്ചുള്ള ചിന്തകൾ ഉണ്ടാവേണ്ടതുണ്ട്. മുൻപ് സൂചിപ്പിച്ച പോലെ മനസ്സങ്ങനെയാണോ അങ്ങനെയാണ് മനുഷ്യൻ. മനസ്സ് നന്നായാൽ മനുഷ്യൻ നന്നായി. മനസ്സ് ദുഷിച്ചാൽ മനുഷ്യനും. ഇതൊരു സാർവ്വലൗകീക നിയമമാണ്. മനസ്സിനെ ശുദ്ധീകരിക്കാനും ശാന്തമായി നിലനിർത്താനും ഒരു വ്യക്തിയെ സഹായിക്കുവാനും വഴികാട്ടുവാനും ഉതകുന്ന ഒരു ഭാരതീയ ദർശനശാസ്ത്രമാണ് യോഗ. കാലിക പ്രസക്തി ലോകം വലിയ ഒരു ആത്മപരിശോധനയിലൂടെ കടന്നു പോവുകയാണ്. കൊറോണ രോഗം കുറച്ചൊന്നുമല്ല മനുഷ്യനെ ഇരുത്തി ചിന്തിപ്പിക്കുന്നത്. അതിവേഗമാര്ന്ന ജീവിതപ്രവാഹത്തിന് ഒരു തടസ്സം വന്നിരിക്കുന്നു. കഴിഞ്ഞ വര്ഷം ഒരു ഉയര്ന്ന പോലീസുദ്യോഗസ്ഥന് മേലുദ്യോഗസ്ഥന്റെ ചില പരാമര്ശങ്ങള് താങ്ങാനാവാതെ വീടുവിട്ട കഥ നാം പത്രത്തില് വായിച്ചു. വളരെ അത്യന്താധുനിക രീതിയിലുള്ള പരിശീലനം ലഭിച്ച ആളാണ്, സാധാരണ വ്യക്തിയല്ല ഇതു ചെയ്തത്. ഇതൊരൊറ്റപ്പെട്ട സംഭവമാണോ? അല്ല എന്നു കാണാം. എത്രയോ പേര് ഇത്തരം പിരിമുറുക്കത്തിലാണ്. എന്തിന്? ലോകം മുഴുവനും ടെന്ഷനും സ്ട്രെസ്സുമാണ്. ഇതിന് ഉറക്കഗുളികയല്ലാതെ മറ്റു മരുന്നുണ്ടോ? കൃത്രിമ ഉറക്കം അതിനെ അല്പനേരത്തേക്ക് മാറ്റി നിറുത്തുക മാത്രമല്ലേ ചെയ്യുന്നത്? അതു ശാശ്വത പരിഹാരമാണോ? അല്ല എന്നുതന്നെ, ഉത്തരം. ധൈര്യപൂര്വം സ്ട്രെസ്സിന്റെ ഉറവിടം തേടുകയും അതിനെ അവിടെ വെച്ച് നേരിടുകയുമാണ് വേണ്ടത്. അങ്ങിനെ തേടിച്ചെന്നാല് നമ്മള് സ്വന്തം മനസ്സിന്റെ മുന്നിലാണ് എത്തിപ്പെടുക. അതിലുണ്ടാകുന്ന കുഴപ്പമാണ് എല്ലാറ്റിനും കാരണം. മനസ്സിലുണ്ടാകുന്ന ഈ അസ്വസ്ഥതയെ ശ്രീരാമന്റെ ഗുരുവായിരുന്ന വസിഷ്ഠന് (യോഗവാസിഷ്ഠം) വിളിച്ചത് ആധി എന്നാണ്. ‘ അവന് ആധി പിടിച്ചു പോയി ‘ എന്നു പണ്ടത്തെ മുത്തശ്ശിമാര് പറയും. മനസ്സു ക്ഷീണിച്ചു പോയി എന്നര്ഥം. ഈ ആധി, പചന വ്യൂഹം, രക്തചക്രമണം, നാഡീവ്യൂഹം മുതലായവയെ ബാധിക്കും. അതായത് പ്രാണശക്തിയെ, അതിന്റെ പ്രവാഹത്തെ ബാധിക്കും. അത് ക്രമത്തില് ശരീരത്തെയും ബാധിക്കും. അപ്പോള് അതിനെ വ്യാധി എന്നു വിളിക്കും. ആധിയുടെ ഫലം തന്നെ വ്യാധി. ആധി, വ്യാധിയാവാന് ഒരിടവേളയുണ്ടാകും, ആവര്ത്തിച്ചവരുന്ന ആധി പ്രാണനെ ബാധിച്ച് ആ അസന്തുലിത പ്രാണന്റെ പ്രവര്ത്തനം ശരീരത്തില് പ്രതിഫലിക്കാനെടുക്കുന്ന സമയം. ശരീരത്തില് പ്രതിഫലിച്ചാല് വ്യാധിയായി. ഇവയാണ് സൈക്കോ സോമാറ്റിക് രോഗങ്ങള്. പ്രമേഹവും കാന്സറുമൊക്കെ ഇത്തരമാണ്. ഇവ പകരുന്ന രോഗമല്ല, എന്നാല് പടരും. ഭീതി പരത്തും. ഇവ മാറ്റാന് സ്വാഭാവികമായും മനസ്സിന്റെ അസ്വസ്ഥത മാറ്റുകയാണ് വേണ്ടത്. കഴിയുന്നത്ര ശരീരത്തെ ബാധിക്കുന്നതിന്റെ മുമ്പെ തന്നെ, പ്രാണനെ ബാധിക്കുന്ന സമയത്തു തന്നെ, മനസ്സിനെ ശാന്തമാക്കിയാല് ആധി രോഗമാവാതിരിക്കും. ‘വളച്ചോളൂ, ഒടിക്കരുത് ‘ എന്നു പറയാറുണ്ട്. വളഞ്ഞത് നേരെയാക്കാം. ഒടിഞ്ഞാല് പിന്നെ പ്രയാസമാണ്. ഒടിഞ്ഞ അവസ്ഥയാണ് രോഗം. പ്രാണന്റെ വിഷമാവസ്ഥ വളവാണ്. വളവുള്ള സമയത്ത് പ്രാണനെ നേരെയാക്കണം. അതായത് മനസ്സിനെ നേരെയാക്കിയെടുക്കണം. അതിന് ഏറ്റവും പറ്റിയ മാര്ഗം യോഗയാണ്. Eg: gita by Krishna to arjuna )Vishada rogam യോഗ പദ്ധതിയാണ് ‘മനഃ പ്രശമനത്തിന്‘ പറ്റിയ ഉപായമെന്ന് വസിഷ്ഠനും പതഞ്ജലിയും കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. യോഗാസന പരിശീലനം സ്വാസ്ഥ്യത്തിന് ഏറെ ഗുണകരമാണ് എന്ന് അതു ശീലിച്ചവരെല്ലാം അറിയുന്നു. യമവും നിയമവും പ്രാണായാമവും ധ്യാനവുമൊക്കെ ഇതിനു സഹായകരമാണെന്ന് ആധുനിക ലോകം തിരിച്ചറിയുന്നു. യോഗയുടെ ജന്മനാടിനെക്കാള് വിദേശികളാണ് ഇതില് കൂടുതല് തല്പരര്. ലോകത്തിലെ ആറിലൊരാള് യോഗ ചെയ്യുന്നവരാണെന്നാണ് കണക്ക്. അമേരിക്കയില് മാത്രം 20 മില്യന് (1 മില്യന് = 10 ലക്ഷം) ജനങ്ങള് യോഗ ചെയ്യുന്നുണ്ട്. കൃത്യമായ ഫലം കാണാതെ പാശ്ചാത്യര് ഒന്നും അംഗീകരിക്കില്ല. ഇതു സംബന്ധിച്ച് പല തരം ഗവേഷണങ്ങള് ലോകത്തു നടക്കുന്നുണ്ട്. കഴിഞ്ഞിടത്തോളം ഫലം യോഗയ്ക്കനുകൂലമാണ്. More than 1690 research articles in the year 2021 alone on the impact of Yoga in stress release has been published. That’s why Yoga is called Chitha vrithikale norodh: Anubhavichariyanam so it is called darshanam ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം ഏറെ പഴി കേട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു കാലഘട്ടമാണിത്. പാര്ശ്വഫലങ്ങളുടെ പ്രശ്നവും, സാധാരണക്കാരന് താങ്ങാന് പറ്റാത്ത തരം പണച്ചെലവും, ഒരിക്കല് തുടങ്ങിയാല് ‘life long medication’ ല് കുടുങ്ങുന്ന അവസ്ഥയും ഒക്കെ ജനങ്ങളെ “alternative medicine” (ഇതര ചികിത്സാ പദ്ധതി) അന്വേ ഷിക്കാന് പ്രേരിതരാക്കുന്നു. പതഞ്ജലി മുനി തന്റെ യോഗദര്ശനത്തില് സമൂഹത്തില് എങ്ങിനെ പെരുമാറണമെന്നു പറഞ്ഞു തരുന്നുണ്ട്. ‘മൈത്രീ കരുണാമുദിതോപേക്ഷാണാം സുഖ ദു:ഖ പുണ്യാപുണ്യ വിഷയാണാം ഭാവനാത: ചിത്തപ്രസാദനം.’ നാം പുറത്തു സഞ്ചരിക്കുമ്പോള് സമൂഹത്തില് നാലുതരം ആളുകളെ കാണും. സുഖമനുഭവിക്കുന്നവര്, ദു:ഖമനുഭവിക്കുന്നവര്, പുണ്യം ചെയ്യുന്നവര്, അപുണ്യം ചെയ്യുന്നവര് അഥവാ പാപികള്. അവരോടുള്ള മനോഭാവം യഥാക്രമം മൈത്രി, കരുണാ, മുദിതം, ഉപേക്ഷ എന്നിങ്ങനെയായാല് നമുക്കു ചിത്തപ്രസാദമുണ്ടാവും എന്നാണ് ഈ യോഗസൂത്രത്തിലൂടെ പതഞ്ജലി പറഞ്ഞു തരുന്നത്. സുഖമനുഭവിക്കുന്നവരെ കാണുമ്പോള് അവരോട് മൈത്രി, മിത്ര ഭാവം തോന്നണം. മത്സരമോ വിദ്വേഷമോ തോന്നരുത്. നാം റോഡിന്റെ ഓരം ചേര്ന്നു നടക്കുമ്പോള് ഒരാള് ഒരു വില കൂടിയ കാറില് നമ്മുടെ അടുത്തുകൂടി മൂളിച്ചു പോയാല് എന്തു തോന്നും? അപ്പോള് ദ്വേഷബുദ്ധി വന്നാല് അത് കാറുകാരനെ ബാധിക്കില്ല. നമ്മുടെ മനസ്സു കലങ്ങുകയും ചെയ്യും. നമ്മുടെ ചിത്തപ്രസാദം നഷ്ടപ്പെടും. കാറുകാരന് തന്റെ സ്നേഹിതനാണ്, തന്നെ കാണാത്തതിനാല് നിര്ത്താത്തതാണ് എന്നു ചിന്തിച്ചാല് ആ സംഭവം നമ്മുടെ മനസ്സിനെ ബാധിക്കില്ല. ദുഃഖിക്കുന്നവരെ കണ്ടാല് എന്താവണം നമ്മുടെ പ്രതികരണം?. പതഞ്ജലി പറയുന്നത് അവരോടു കരുണ
വിദ്യാഭ്യാസ ഫലം പുനർ നിർവചിക്കുന്നതിലൂടെ സാമൂഹിക പുനഃസൃഷ്ടി
ഒരു വ്യക്തിയുടെയോ സമൂഹത്തിന്റെയോ യഥാർത്ഥ സ്വഭാവം ദുരന്തസമയത്ത് വ്യക്തമാകുന്നു. നമ്മുടെ യഥാർത്ഥ സ്വഭാവം തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന പരീക്ഷണ കാലഘട്ടമാണിത്. കൊറോണ ഇപ്പോളും അനിയന്ത്രിതമായി സമൂഹത്തിൽ നിലനിൽക്കുമ്പോൾ, സ്വന്തം നന്മയ്ക്കായി സമ്പൂർണ്ണ സംയമനം പാലിക്കാൻ ഭരണാധികാരികൾ അഭ്യർത്ഥിക്കുമ്പോൾ, പല ഘട്ടങ്ങളിലും ആളുകൾ കോവിഡ് മാനദണ്ഡങ്ങൾ ലംഘിക്കുന്നു. ന്യായമായ ഒരു കാരണവുമില്ലാതെ, വെറുതെ പുറത്തിറങ്ങി ചുറ്റിക്കറങ്ങി നടക്കുവാൻ ശ്രമിക്കുന്നു, കറങ്ങാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. എന്തുകൊണ്ടാണിങ്ങനെ? ഈ ലളിതമായ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ ലംഘിക്കുന്നവർ ആരാണ്? അവർ നിരക്ഷരരല്ല, നിയമം അറിയാത്തവരും നിർദ്ദേശങ്ങൾ മനസിലാക്കാത്തവരുമല്ല, എന്നതാണ് വസ്തുത. സർക്കാർ പലവിധത്തിൽ വ്യക്തമായി നിർദേശങ്ങൾ ജനങ്ങളിൽ എത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ കാര്യങ്ങളിൽ പൊലീസുമായും മറ്റ് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായും തർക്കിക്കുന്നവരിൽ ഭൂരിഭാഗവും വിദ്യാസമ്പന്നരും ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസമുള്ളവരുമാണ് എന്നതാണ് പ്രത്യേകത. പക്ഷേ, അവരുടെ സഹജാവബോധം ഒരു ഗുരുതരമായ സാഹചര്യത്തെ നേരിടാൻ തക്കവണ്ണം സ്വയം നിയന്ത്രിക്കുവാൻ വിദ്യാഭ്യാസം അവരെ സജ്ജരാക്കിയിട്ടില്ല എന്ന് വേണം കരുതുവാൻ. മനുഷ്യ സ്വഭാവം രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ പങ്ക് എന്താണ് എന്ന ചോദ്യം ഇവിടെ ഉയർന്നുവരുന്നു. മാനവികതയുടെ അസ്തിത്വ പ്രതിസന്ധിയെക്കുറിച്ചുള്ള വർത്തമാന സമസ്യക്കിടയിൽ, ദേശീയ തലത്തിൽ, ഒരു ദേശീയ പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് (എൻസിഎഫ്) തയ്യാറാക്കാൻ ഇതിനകം തന്നെ 5 വർഷം വൈകിയിരിക്കുന്നു. അവസാനത്തേത് 2005 ൽ രൂപപ്പെടുത്തി. 10 വർഷത്തിനുശേഷം, 2015 ൽ ഒരു പുതിയ എൻസിഎഫ് വരാനിരുന്നു. എന്നാൽ ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയത്തിനായുള്ള അഭൂതപൂർവമായ കൂടിയാലോചന പ്രക്രിയ കാരണം എൻസിഎഫ് പ്രവർത്തനം കൂടുതൽ വൈകി. കൊറോണ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുന്നതിന് ഒരാഴ്ച മുമ്പ് ദേശീയ പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് തയ്യാറാക്കുന്നതിനായി ഒരു സ്റ്റിയറിംഗ് കമ്മിറ്റിയുടെ രൂപീകരണം എൻസിആർടി ഡയറക്ടർ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഒരു പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് പ്രധാനമായിരിക്കുന്നത് എന്തുകൊണ്ട്? സിലബസിലെ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് നാമെല്ലാവരും ആശങ്കാകുലരാണ്. എന്നാൽ അതിലും പ്രധാനം പാഠ്യപദ്ധതിയാണ്. പാഠ്യപദ്ധതിയുടെ ഒരു ഭാഗം മാത്രമാണ് സിലബസ്. വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ മറ്റ് രണ്ട് പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ പാഠ്യപദ്ധതിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉള്ളടക്കത്തിന് പുറമെ രണ്ട് പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ – അദ്ധ്യാപനശാസ്ത്രം, പരീക്ഷയും അതിന്റെ വിലയിരുത്തലും. പരീക്ഷയും വിലയിരുത്തലും ഒരുപോലെയല്ല, മറിച്ച് പഠന പ്രക്രിയ്ക്ക് പരസ്പര പൂരകമാണ് . വ്യക്തിഗത തലത്തിലാണ് വിലയിരുത്തൽ. സ്വയം വിലയിരുത്താൻ മാത്രമേ കഴിയൂ. എനിക്ക് എന്നെത്തന്നെ വിലയിരുത്താൻ കഴിയും, മറ്റാർക്കും കഴിയില്ല. സ്വയം എന്നതിന് ഗുരു അല്ലെങ്കിൽ ഗൈഡ്, മാതാപിതാക്കൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ അച്ഛനും അമ്മയും അദ്ധ്യാപികയും, എന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയയിൽ നേരിട്ടു സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിനാൽ ഈ മൂന്ന് പേർക്കും എന്നെ വിലയിരുത്താൻ കഴിയും. പരീക്ഷ എന്നത് എപ്പോഴും ഒരു മൂന്നാം കക്ഷിയുടെ വിലയിരുത്തലാണ്. വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയ അറിയാത്ത ഒരാൾ ഉൽപ്പന്നത്തെ വിലയിരുത്തണം. യഥാർത്ഥത്തിൽ പ്രക്രിയയുടെ ഉചിതമായ മാറ്റം, പരിഷ്കാരങ്ങൾ, പുനർരൂപകൽപ്പന എന്നിവ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിനുള്ള ആത്മപരിശോധന പ്രക്രിയയാണ് വിലയിരുത്തൽ എന്നതുകൊണ്ടർത്ഥമാക്കുന്നത്. ഈ ശരിയായ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയ അവസാനിച്ചതിനുശേഷം അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ പരീക്ഷയുണ്ട്. മൂല്യനിർണ്ണയവും പരീക്ഷാ രൂപകൽപ്പനയും പാഠ്യപദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാണ്. പാഠ്യപദ്ധതിയുടെ രണ്ടാമത്തെ പ്രധാന ഭാഗം, പഠനത്തിന്റെ അധ്യാപന ശാസ്ത്രമാണ്. ഇവയെല്ലാം ചേർന്ന് പാഠ്യപദ്ധതി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു – ഉള്ളടക്കം, അധ്യാപന ശാസ്ത്രം, വിലയിരുത്തൽ-പരീക്ഷ. അതിനാൽ ഇവ മൂന്നും രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ദേശീയ പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് വളരെ പ്രധാനമാണ്. വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയയിൽ നമ്മൾ എങ്ങനെയുള്ള ഫലങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും പരീക്ഷയും സിലബസും. അധ്യാപന ശാസ്ത്രവും പഠന രീതിയും പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന ഫലങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായിരിക്കും എന്നത് തീർച്ചയാണ്. ഇപ്പോൾ ‘പഠന ഫലം’ എന്ന വാചകം പലപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ഓരോ ഘട്ടത്തിലും ഓരോ വിഷയത്തിന്റെയും ഫലത്തെ ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ ‘തൈത്തരീയ ഉപനിഷത്തിൽ’ പഠന ഫലം എന്നതിന് കൂടുതൽ ആഴത്തിലുള്ള ഫലമാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. ഇംഗ്ലീഷിൽ വിവർത്തനം ചെയ്ത ഇതിനെ വെറും പഠനഫലം എന്നല്ല ‘വിദ്യാഭ്യാസ ഫലം’ എന്ന് പരമര്ശിക്കാം. ഇത് വെറും സിലബസ് പഠിക്കുന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചല്ല, കുറച്ച് അറിവ് സ്വാംശീകരിക്കുക, കുറച്ച് ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരാളം വിവരങ്ങളും സ്വീകരിക്കുക എന്നതാണ്. അത് പഠന ഫലങ്ങളിൽ മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ സമഗ്രമായ ഭാരതീയ സങ്കൽപ്പത്തിൽ വിദ്യാഭ്യാസ ഫലത്തിനാണ് കൂടുതല് പ്രാധാന്യം. സംസ്കൃതത്തിൽ अधिगम फलित: (അധിഗം ഫലിത:), फलित: (ഫലിത:) – ഫലം अधिगम (അധിഗം) – വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയ. अध्ययन (അദ്ധ്യയൻ) എന്നത് അധിഗമാണ്. സ്കൂളിലായാലും കോളേജിലായാലും ഉയർന്ന സർവകലാശാലാ തലത്തിലായാലും ഗവേഷണ തലത്തിലായാലും മുഴുവൻ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയയുടെയും ഫലം എന്തായിരിക്കണം? എന്തായിരിക്കണം മുഴുവൻ പാഠ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെയും ഫലം? അതിനാൽ, ഉദ്ദേശിക്കുന്ന വിദ്യാഭ്യാസ ഫലങ്ങളുടെ അടിത്തറയിൽ വേണം രാഷ്ട്രത്തിന്റെ പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് നിർമ്മിക്കേണ്ടത്. സമയനിഷ്ഠ, അച്ചടക്കം, ദേശസ്നേഹം, ശുചിത്വം എന്നീ മൂല്യങ്ങൾ വിദ്യാഭ്യാസഫലത്തിന്റെ ഭാഗമാക്കണമെങ്കിൽ, അതിനനുസരിച്ച് പാഠ്യപദ്ധതിയും പഠനരീതിയും നമ്മള് രൂപകൽപ്പന ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. ഇതിന് ഹൈ-ഫൈ എയർ കണ്ടീഷൻ ചെയ്ത റെഡിമെയ്ഡ് ക്ലാസ് മുറികൾ ഉണ്ടാകരുത്. വിദ്യാർത്ഥിക്ക് യാതൊരു ശ്രമവും നടത്തേണ്ടതില്ല, ഡെസ്ക് വൃത്തിയാക്കരുത്, ക്ലാസ്റൂം ഇതിനകം വൃത്തിയുള്ളതും തയ്യാറായതും എയർകണ്ടീഷൻ ചെയ്തതുമാണ്. അത്തരമൊരു അന്തരീക്ഷത്തിൽ ശുചിത്വത്തിന്റെ മൂല്യം വർധിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കാനാവില്ല. പാഠ്യപദ്ധതി പ്രക്രിയ നമ്മുടെ സ്കൂളുകളിൽ നിന്ന് എന്ത് വിദ്യാഭ്യാസ ഫലമാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത് എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചായിരിക്കും പാഠ്യപദ്ധതി പ്രക്രിയ. ഈ ലേഖനത്തിൽ വ്യക്തമാക്കുവാന് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്, വിദ്യാഭ്യാസ ഫലം കേവലം വ്യക്തിനിഷ്ടമാകരുത്. വ്യക്തിയുടെ സമഗ്രമായ വ്യക്തിത്വവികസനം നമുക്ക് ആവശ്യമാണ്. അതാണ് വിദ്യാഭ്യാസ ഫലങ്ങളിൽ ഒന്ന്. യോഗി അരവിന്ദോയുടെ വാക്കുകളിൽ പറഞ്ഞാല് അഞ്ചുതലത്തിലുള്ള വ്യക്തിത്വവികസനം – ശാരീരികവും മാനസികവും വൈകാരികവും ബൗദ്ധികവും ആത്മീയവുമായ വ്യക്തിത്വവികസനം. ഇത് വ്യക്തിഗത തലത്തിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസ ഫലമാണ്. വിദ്യാഭ്യാസ ഫലത്തിന്റെ രണ്ടാമത്തെ വശം സാമൂഹ്യബോധമാണ് ആണ്. പൗരബോധം, ഉത്തരവാദിത്വബോധം, സാമൂഹ്യ സംഭാവന എന്നിവയുടെ ഭരണഘടനാ മൂല്യങ്ങൾ എന്നിവയാണ് സാമൂഹിക തലത്തിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന ഫലം. മൂന്നാമതായി, ദേശീയ തലത്തിൽ രാഷ്ട്രത്തിന് മുൻഗണന നൽകുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ഫലമായി വിദ്യാർത്ഥികൾ വ്യക്തികളേക്കാൾ ദേശീയ ആവശ്യങ്ങൾക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്ന ഒരു പൗരനായിരിക്കണമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. നാലാമത്തെ ഘട്ടം സാർവത്രിക തലത്തിലാണ്. പരിസ്ഥിതി, അന്തർദ്ദേശീയ, ആഗോള അവബോധം, ആത്മീയതയെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം, വ്യത്യസ്ത വിശ്വാസങ്ങളെ മാനിക്കുന്നതിനുള്ള അവബോധം എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. വ്യക്തിഗത, സാമൂഹിക, ദേശീയ, സാർവത്രിക, എന്നിങ്ങനെ നാല് തലങ്ങളിലും വിദ്യാഭ്യാസ ഫലങ്ങൾ നിർവചിക്കപ്പടേണ്ടതുണ്ട്. ഈ ശാശ്വത വിദ്യാഭ്യാസ ഫലം നിർവചിച്ചതിനുശേഷം, ഉചിതമായ മൂല്യം ക്രമേണ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വിദ്യാഭ്യാസ പ്രക്രിയയുടെ ഉദ്ദേശിച്ച വിദ്യാഭ്യാസ ഫലങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിനും പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് രൂപകൽപ്പന ചെയ്യാൻ കഴിയും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ, ഇന്നത്തെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ഫലത്തെ നാം നഗ്നമായി അഭിമുഖീകരിക്കുമ്പോഴും അതേ സമയം തന്നെ പുതിയ ദേശീയ പാഠ്യപദ്ധതി ചട്ടക്കൂട് രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുമ്പോഴും, നമ്മുടെ വിദ്യാഭ്യാസ ഫലത്തെ പുനർ നിർവചിക്കേണ്ടത് ഒരു അനിവാര്യതയാണ്. ഇതിനായി കാലം കാത്തുവെച്ച സമയമാണിത്. Educational Outcome: Educational outcome and National Education Policy. Redefining the educational outcome is the need of the hour.
NEP 2020: A FUTURISTIC APPROACH FOR YOUTH EMPOWERMENT
The Central Government has approved the first National Education Policy of the 21st Century on July 29, 2020. Said education policy comes after waiting for a long period of 34 years, which witnessed a phase of information revolution. In the meantime, the stated mission of this policy is to address the great changes and challenges that have taken place in the world, with the eternal mission of emphasizing India’s self-sufficiency, creating an energetic knowledge community and becoming a world teacher. The policy reflects the aspirations of 135 crore Indians. Therefore, this comprehensive and all-encompassing policy can be described as a genuine national policy on education. The vision of the present policy is to create a complete Indian not only in colour and form but also in outlook, thought, taste and opinion. This will put an end to the Eurocentric views that have dominated the entire region of India for the last two centuries. The new education policy aims to ensure that India does not lag behind in education before it completes 100 years of independence in 2047. The dream of a first world status for India is the aspirations whole Indians, especially the youth. NEP 2020 effectively addresses the challenges for the youth of India and can be called a student centric and futuristic policy document. The most striking feature of this policy is its integrity and consistency in approach. This policy puts forward a framework that evaluates the holistic development of the individual, the structure of education, governance practices, content structure, learning styles, and life values. Positions are taken with a good sense of the gap between present realities and future possibilities. Establishing basic literacy and math skills at an early age is very important. The policy takes into account all the differences such as social, economic, regional, gender, linguistic, physical and mental. It is unequivocally stated that everyone should be treated equally in the execution and that each child should be able to stand on his own. Thought and strength to lay the foundation stone of a self-reliant India through project implementation that treats backward areas as special education areas while giving value to life and self-esteem is the key to unite the various proposals in the National Education Policy. What to study? How much to study? The policy proposes to restructure the current school structure of 10 + 2 into a 5 + 3 + 3 + 4 in line with the curriculum through a scientific approach, in a way that teaches the ‘how to learn’ approach. This will change the face of school education. Eighty-five percent of a child’s intellectual development takes place between the ages of three and eight. It is envisioned as the basis of education. Here one will learn art, story, poetry, song, inquiry and study. Through this, the child gets the opportunity to grow up knowing and experiencing the beauty of many languages and the sweetness of the mother tongue. Not only will learning not be burdensome but it will also be imaginative. The atmosphere of the school, the attitude of the teachers and the participation of the parents are essential elements of early childhood education. Instead of dragging down the current formal primary education, the curriculum will be implemented with more emphasis on good habits and physical and mental development through stories and games that make the child’s naturalness more meaningful. The neglected and insecure childhood of the youth will be made meaningful through a scientific and practical child education program. This is a revolutionary change in the quality of education and social development. The proposal to complete the National Curriculum Framework (NCF) and teacher training to this level in 2021-22 is an indication of the importance attached to early childhood education. The emphasis of the next three years on the second phase is to ensure the basic principles of languages and mathematics. The National Literacy Quality Mission will be set up to ensure that every child reaches the sixth standard by acquiring basic literacy and mathematical ability. Here one will have the opportunity to learn different languages with an emphasis on your mother tongue. Admission to the subjects is for the next three years. The group can study arts and crafts according to their tastes and local possibilities. One can go to school without a book for at least ten days. This vocational education is not about skills, but about finding passion, giving experience, and changing perspectives. To get a closer look at the diversity of society. To connect formal education with traditional knowledge and skills. Through this process of integrating modern education with traditional knowledge, skills and technology, education will be in tune with the culture, nature and development dreams of the youth of India. Each school will reflect the modern application of the Wardha model of basic education, which he himself designed in the Gandhian concept of self-reliance. In this way learning can be applied from theories. For a child, education and school did not seem alien to his surroundings. The book load will be reduced and the study will be simple and enjoyable. The curriculum for grades 9-12 will be designed for children between the ages of 14 and 18, taking into account the aspirations and possibilities of free thinking among adolescents. Science, mathematics, sociology, art and humanities can be studied in depth and breadth. He can choose for himself from a variety of subjects to cross the ladder of life’s ambitions. No language or subject can be imposed on anyone. The emphasis will be on evaluating the conceptual development process in the new system. There will be board exams twice a year at two levels at ten and twelve. This will save our youth from excessive stress and tension. Curriculum and value in a way that gives India the glorious history, great contributions in the field of science, our values of life, the arts, the sense of citizenship that the Constitution puts forward, the ability to find peace and persuasion to address various challenges facing
राष्ट्रीय शिक्षा नीति 2020: उदीयमान विश्वगुरू भारत
आँठवीं शताब्दी ईस्वी तक वैश्विक सभ्यता मूल्यपरक, सांस्कृतिक व नैतिक शिक्षा हेतु भारत पर निर्भर थी। उस समय के विश्व प्रसिद्ध शिक्षा केन्द्र जैसे गांधार, उज्जैन, नालंदा, तक्षशिला, विक्रमशिला और काँची सार्वभौमिक संस्कृति के पोषक थे। विदेशी मूल से संबंधित विभाजनकारी शक्तियों ने सदैव सनातनी धर्म संस्कृति को विभाजित करने एवं पश्चिमी संस्कृति को लागू कराने का पुरजोर प्रयास किया। इसका प्रमुख आधार मैकाले द्वारा रचित शिक्षा प्रणाली थी। भारतीय शिक्षा प्रणाली में व्यक्ति के समग्र विकास की संभावना विद्यमान है क्योंकि भारतीय शिक्षा दृष्टि का उद्देश्य परिवार, समाज व राष्ट्र का सामंजस्यपूर्ण रूप से एकीकरण और पोषण करना है किन्तु मैकाले की शिक्षा पद्धति भारतीय दृष्टिकोण के विपरीत ब्रिटिश साम्राज्यवाद के हितों में पश्चिमी सभ्यता के खोखले ताने-बाने को सुरक्षित रखने के उद्देश्य से तैयार की गई थी। ब्रिटिश शिक्षा प्रणाली औपनिवेशिक भारत में राजनीतिक और बौद्धिक दासता को बढ़ावा देने में सहायक रही। भारतीय जनमानस ने सदैव भारतीय सांस्कृतिक परंपराओं के तात्विक दृष्टिकोण को बनाए रखा। उसी अमूल्य धरोहर ने हमारे मनीषियों को सांस्कृतिक, शैक्षिक तथा राजनीतिक स्वतंत्रता से जुड़े समग्र रचनात्मक कार्यक्रमों की व्यापक योजना तैयार करने के लिए प्रेरित किया जिसके कारण आज हमारे सांस्कृतिक नायकों के यशस्वी प्रयास को फलीभूत होते हुए विश्व देख रहा है। स्वतंत्रता के पश्चात जो पराजय का भाव शिक्षा के क्षेत्र में देखने को मिला वह भाव समस्त भारतवासियों के लिए अप्रत्याशित था क्योंकि लार्ड मैकाले द्वारा योजनाबद्ध की गई शिक्षा प्रणाली के ढाँचे से एक बड़ा बौद्धिक वर्ग उबर नहीं सका। उस विफलता ने पूरे बुनियादी ढाँचे को प्रभावित किया क्योंकि शिक्षा के कारण ही हम राष्ट्र निर्माण की आधारशिला को संबल प्रदान कर सकते हैं। हमारे देश में वर्तमान पाठ्यक्रम और योजनाएँ साढ़े तीन दशक पहले की शिक्षा नीति पर आधारित है। यह व्यक्ति की रचनात्मक सोच तथा अनुसंधान कौशल की गुणवत्ता को प्रभावित करती रही है क्योंकि सृजन शक्ति का मूल स्रोत हमारा भारतीय दर्शन है। आज ध्येय के अनुरूप भारतीय शिक्षा पद्धति की अवधारणा को पुनः संशोधित करने एवं अनुसंधान वृत्ति के गुण को संवर्धित करने की महती आवश्यकता है। भारत सरकार द्वारा घोषित राष्ट्रीय शिक्षा नीति (2020) में भारतीय दर्शन के मूल्यों और विशिष्टता के अनुरूप सम्मिलित किया गया है। वर्तमान शिक्षण पद्धति की संरचना में बदलाव करते हुए 5+3+3+4 को सम्मिलित किया गया है। परिणामस्वरूप प्राथमिक कक्षाओं को शामिल करके नया संकुल (cluster) बनाया जाएगा जिससे मौजूदा स्कूली पाठ्यक्रमों के अतिरिक्त नवीन मानक तैयार हो सकेगा। इस प्रकार तीन वर्ष की उम्र से शिशु औपचारिक शिक्षा प्रणाली का अंग बन जाएगा। यह शिक्षा प्रणाली का प्रथम चरण है। यह शिक्षा नीति वास्तविक शिक्षा की शुरुआत से पहले नींव की अवस्था के रूप में 3 से 8 वर्ष की अवधि का आकलन करती है। इस अवधि के दौरान खेल के माध्यम से शारीरिक व मानसिक विकास, स्वच्छता, व्यावहारिक ज्ञान एवं सहयोग भाव जैसे मूल्यों का प्रभावी शिक्षण प्रदान किया जाना है। नीति का उद्देश्य जीवन जीने की शिक्षा प्रदान करना है, शिक्षा और जीवन के बीच की कड़ी को सुदृढ़ करना है। प्रथम चरण: मातृभाषा की भूमिका मातृभाषा की भूमिका के दृष्टिकोण से द्वितीय स्तर 3री से 5वीं कक्षा प्रारंभिक चरण है। यहाँ खेल एवं अन्य गतिविधियों के माध्यम से सीखने पर अर्थात व्यावहारिक ज्ञान पर बल दिया गया है। लिखने-पढ़ने तथा गणित जैसे विषयों के साथ मानसिक विकास को महत्व दिया गया है। किसी भी छात्र के बौद्धिक, भावनात्मक और आध्यात्मिक विकास के लिए मातृभाषा की भूमिका अत्यंत महत्वपूर्ण है। माँ की भाषा मातृभाषा बन जाती है क्योंकि यह वह भाषा है जो छात्र के पालन-पोषण के समय सुनने को मिलती है, जो बच्चे के मानसिक और शारीरिक विकास के लिए शक्ति का स्रोत भी है। मातृभाषा के माध्यम से किसी भी छात्र की दृष्टि, भावना, रचनात्मकता, विश्लेषण क्षमता, प्रतिक्रिया और परिपक्वता को बढ़ाना तथा पोषित करना संभव है। केवल मातृभाषा ही ज्ञान की अनुभूति करा सकती है अर्थात ज्ञान को एक अनुभव बना सकती है इसलिए यह नीति निर्धारित करती है कि पाँचवीं कक्षा तक की शिक्षा मातृभाषा में होनी चाहिए। व्यावसायिक शिक्षा व्यावसायिक शिक्षा को कक्षा 6 से 8 (माध्यमिक चरण) में शामिल किया गया है। विषय विशेषज्ञों द्वारा छात्रों को विषय की स्पष्ट समझ देने के लिए और अध्ययन के साथ कार्यानुभव (internship) के माध्यम से प्राथमिक शिक्षा के साथ ज्ञान और काम को एकीकृत किया जाएगा। समय के साथ शिक्षा को केवल परीक्षा के माध्यम से जीवन की जीवनदायिनी बनने से स्थानांतरित कर दिया गया है। जिज्ञासा, भावना और तार्किक क्षमता का विकास जिज्ञासा, भावना एवं विषयों को जानकर समझने की क्षमता का होना ज्ञान को प्राप्त करने का मुख्य साधन माना गया है। इस कारण छात्र अपने मन के भीतर की रचनात्मकता को आकार दे सकता है। इसलिए ऐसे पाठ्यक्रम की परिकल्पना कक्षा 9 से 12 में की गई है। यह अवधि किसी भी छात्र के लिए अपनी रुचि को आकार देने और गहराई के साथ अध्ययन तथा जीवन उद्देश्य को गति देने में सक्षम बनाती है। प्रतिमान विस्थापन वर्णित वर्तमान शिक्षा संरचना के विपरीत, राष्ट्रीय शिक्षा नीति का उद्देश्य औपचारिक शिक्षा के तहत 3 से 18 वर्ष के छात्रों को समूह में लाना है। नीति का लक्ष्य वर्ष 2030 तक सभी वंचित छात्रों को स्कूल तक पहुँचाना है। साथ ही शिक्षा क्षेत्र में उत्थान हेतु GDP के 6% हिस्से के आवंटन की बात कही गई है, जोकि सर्वाधिक स्वागत योग्य है क्योंकि शिक्षा राष्ट्र निर्माण की आधारशिला है। वर्तमान सदी में अध्ययन, अनुसंधान को गति देने की आवश्यकता के अनुरूप सामाजिक विकास के स्तर को बढ़ावा देने के उद्देश्य से आँगनवाड़ी से लेकर उच्च शिक्षा तक सभी के लिए समान अवसर सुनिश्चित करना है ताकि शिक्षा नीति गुणवत्तापूर्ण शिक्षा प्रदान करते हुए भारत को वास्तविक गौरव और उत्कृष्टता सहित पुनः स्थापित कर सकें। किसी भी राष्ट्र के निवासियों के भविष्य का निर्धारण करने में शिक्षा और शासन की भूमिका महत्वपूर्ण होती है। शासकों को देश के भविष्यकालीन विकास प्रतिमानों के बारे में आश्वस्त होना चाहिए कि भावी पीढ़ी को कैसे आकार दिया जाना है। उस अर्थ में भारत की राष्ट्रीय शिक्षा नीति वैज्ञानिक ढंग से सक्षम एवं जागरूक तथा समर्थ युवा पीढ़ी का विकास करेगी जो न्याय-सार्थकता एवं तात्विक दृष्टि को बनाए रखेगी। नीति में रोजगार सृजक
മനുസ്മൃതിയുടെ കാലികപ്രസക്തി
ഭാരതീയ സംസ്ക്കാരത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം കുടുംബം ആകുന്നു. കുടുംബത്തില് സ്ത്രീക്കു മുഖ്യമായ സ്ഥാനം എപ്പോഴും നല്കിയിരുന്നു. അതുപോലെ തന്നെ ആര്ഷഭാരത സംസ്കാരപ്രകാരം സ്ത്രീ ഒരിക്കലും പുരുഷന് സമം അല്ല. പിന്നെയോ? എപ്പൊഴും ഒരു പടി മുകളിൽ തന്നെയാണ്. സ്ത്രീ പുരുഷനേക്കാൾ എന്തിലും ശക്തയാണ്; കായിക ബലത്തിൽ ഒഴിച്ച്. ആ കായിക ബലമോ? അത് എല്ലാ ശത്രുക്കളിൽ നിന്നും സ്ത്രീയേയും കുഞ്ഞുങ്ങളെയും സംരക്ഷിക്കാൻ ഉള്ളതും ആണ്. സ്ത്രീ സംരക്ഷണം എന്നും പുരുഷനില് നിക്ഷിപ്തം ആണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് സംഭവിക്കുന്നത് അതാണോ? ഇരുൾ വീണുകഴിഞ്ഞാൽ ഇന്ന് എന്തിനു ഏറെപ്പറയണം നമ്മുടെ പ്രബുദ്ധകേരളത്തിൽപ്പോലും സ്ത്രീ – പുരുഷ സമത്വത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ സ്ത്രീ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ താളം തെറ്റുന്നതു നമുക്കു കാണാം. ദിനംപ്രതി കാഠിന്യമേറികൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു ജീവിതമാണ് ഇന്നു നമ്മുടെസമൂഹം സ്ത്രീകള്ക്ക് സമ്മാനിക്കുന്നത്. ജിഷയും, സൗമ്യയും, നിർഭയയും, ഹത്രാസും, വാളയാറും എല്ലാം അതിനുള്ള തെളിവുകൾ മാത്രം. ഭാരതീയ സമൂഹത്തില് സ്ത്രീ, മകൾ ആകുന്നു സഹോദരീ ആകുന്നു ഭാര്യ ആകുന്നു സർവോപരി അമ്മ ആകുന്നു ആയതിനാല് സ്ത്രീയെ ഒരിക്കലും അനാഥയായി അലഞ്ഞു തിരിയാൻ ഇടവരുത്തരുത്. സ്ത്രീയുടെ സംരക്ഷണവും പരിപാലനവും എപ്പോഴും പുരുഷന്റെ കടമയും കർത്തവ്യവും ആകുന്നു. ഇതുതന്നെയാണു മനു താഴെപ്പറയുന്നവരികള് കൊണ്ടു അര്ത്ഥമാക്കുന്നതും; “പിതാ രക്ഷതി കൌമാരെ ഭര്ത്താ രക്ഷതി യൌവ്വനെ പുത്രാ രക്ഷതി വാര്ദ്ധക്യ ന സ്ത്രീ സ്വാതന്ത്ര്യം അര്ഹതി” അതായത്, കൌമാരത്തില് പിതാവും, യൗവ്വനത്തിൽ ഭര്ത്താവും, വാര്ദ്ധക്യത്തില് പുത്രന്മാരും സ്ത്രീയെ സംരക്ഷിക്കണം. സ്ത്രീ ഒരിക്കലും അനാഥയായിരിക്കന് പാടില്ല. എന്നാല് ഇന്നു വളരെയധികം ദുര്വ്യാഖ്യാനം ചെയ്യപ്പെടുന്ന വരികളും ഇവതന്നെ. ഇതോടൊപ്പം ചേർത്തുവായിക്കേണ്ട വരികളാണ്; “ബാല്യേ പിതുർവശേ തിഷ്ടേത് പാണിഗ്രാഹാസ്യേ യൗവനേ പുത്രാണാം ഭർത്തരി നഭജേത് സ്ത്രീ സ്വാതന്ത്രതാം” അതായത്, ബാല്യത്തിൽ പിതാവിന്റെയും, യൗവ്വനത്തിൽഭർത്താവിന്റെയും, ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ പുത്രന്മാരുടെയും സംരക്ഷണത്തിൽ വേണം സ്ത്രീ ജീവിക്കാൻ. അല്ലാതെ സ്ത്രീ ഒരിക്കലും അനാഥയായി ഒറ്റയ്ക്ക് ജീവിക്കുവാൻ ഇടവരുത്തരുത് . ഇപ്പറഞ്ഞവരില്ലെങ്കിൽ സപിണ്ഡരുടെ സംരക്ഷണയിൽ വസിക്കാം. ആരുമില്ലെങ്കിൽ രാജാവ് (ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിൽ ഗവണ്മെന്റ്) അതിനുവേണ്ട ഏർപ്പാടുകൾ ചെയ്യണം. കുടുംബപരിപാലനം പുരുഷന്റെ കര്ത്തവ്യം ആകുന്നു. സ്ത്രീക്കു ധര്മ്മങ്ങൾ വേറെയുണ്ട്. സ്ത്രീ സ്വതന്ത്ര്യത്തിനുവേണ്ടി വാദിക്കുന്നവര് പുരുഷാര്ത്ഥങ്ങളില്, അര്ത്ഥകാമങ്ങൾനേടാന് അവര്ക്കു സ്വതന്ത്ര്യം വേണംഎന്നേ പറയാറുളളു. ധർമ്മമോക്ഷങ്ങളെക്കുറിച്ചു സംസാരിക്കാറില്ല. അര്ത്ഥകാമങ്ങളില് സ്ത്രീകൾ സ്വേച്ഛാചരിണികൾ ആയാൽ കുടുംബ ബന്ധങ്ങളുടയും, സമുദായം ശിഥിലമാകും. സമുദായത്തിന്റെയും, കുടുംബത്തിന്റെയും ക്ഷേമം കണക്കിലെടുത്തുകൊണ്ടാണ് പൂർവ്വീകന്മാർ സ്ത്രീകൾക്ക് ഇങ്ങനെ ഒരു നിയന്ത്രണം ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത്. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ പേരിൽ പാശ്ചാത്യ ദേശങ്ങളിൽ (കുടുംബാന്തരീക്ഷത്തിൽ) നടമാടുന്ന വിള്ളലുകൾ ഈ നിയന്ത്രണത്തിന്റെ ആവശ്യകത വെളിവാക്കുന്നു. ഈ ഭൂമിയില് സ്ത്രീകളുടെ സംരക്ഷണ ചുമതലഏല്പ്പിച്ചിരിക്കുന്നത് പുരുഷന്റെ കൈകളിലാണ്. എന്നാല് സ്ത്രീ സമൂഹത്തെ സംരക്ഷിക്കേണ്ട പുരുഷകരങ്ങള് തന്നെ ഇന്നു അവരുടെ നാശത്തിനു കാരണമാകുന്ന കാഴ്ചയാണ് നമുക്ക് ചുറ്റും കാണുന്നത്. കേരളത്തിൽ കുട്ടികൾക്കും സ്ത്രീകൾക്കും എതിരെ വർധിച്ചുവരുന്ന ലൈംഗീകാതിക്രമങ്ങൾ ഇതിനുള്ള ഉത്തമ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. എല്ലായിടത്തും സ്ത്രീ മാനസിക – സാമൂഹിക ഒറ്റപ്പെടുത്തലുകള് അനുഭവിക്കുന്നു; പീഡനങ്ങള്ക്ക് ഇരയാകുന്നു. ഇത് പുരുഷ ലോകത്തിനു തന്നെ അപമാനമാണ്. ആയതിനാൽ സ്ത്രീ സംരക്ഷണം തങ്ങളുടെ കടമാണ് എന്ന സത്യം പുരുഷ ലോകം മനസ്സിലാക്കി, അതനുസരിച്ച് പ്രവര്ത്തിക്കേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒപ്പം സ്ത്രീകൾ അവരുടെയും.
INDIA ASCENDS TO THE STATUS OF VISHWA GURU
World civilization may have relied on India for cultural education until about the eighth century AD. The world-renowned educational universities of the time, such as Gandhara, Ujjain, Nalanda, Takshashila, Vikramshila and Kanchi, were the cradles of universal culture. However, foreign powers often sought to overthrow the Sanatana Dharma culture and impose Western culture. The most important of these is the Macaulay education system. The Indian education system is conducive to the holistic development of an individual. At the same time, it was aimed at harmoniously integrating and nurturing the family, society, nation and the universe. But Macaulay’s method of education, on the contrary, was aimed at the Indian citizen in the interests of British imperialism and in securing the fabric of Western civilization. The British education system was instrumental in promoting political and intellectual slavery in colonial India while the masses sustained the strength of Indian cultural traditions. That is what motivated our cultural heroes Swami Vivekananda, Lokmanya Tilak, Mahayogi Aravind and Father of the Nation Mahatmaji to formulate a comprehensive national education plan along with other constructive programs associated with freedom struggle. But the reprehensible failure in formulating a Bhartiya Model of education needs close. This is because India has not been able to break out of the framework of the education plan designed and implemented by Lord Macaulay. That failure affected the entire infrastructure, as education was the cornerstone of nation-building. The current curriculum and plans in our country are based on the national education policy of three and a half decades ago. But time has shown that we have failed to carry forward generations in line with our Bhartiya goals of education. It is in this context that the concept of national education becomes relevant. The main function of Indian education was that, it nurtures and sustains constructive thinking and research skills of an individual and at the same time it serves as the cornerstone of nation building. Though, today it is not possible to revise Indian philosophies of education as they did in ancient times, the National Education Policy (2020) announced by the Government of India, recognizing the uniqueness of Indian philosophy and incorporating Indian values to the fullest extent is the need of the hour. Early childhood education In this way, the existing 10 + 2 structure will be removed and replaced with a new structure of 5 + 3 + 3 + 4. As a result, a new cluster will be formed by including preschool classes that are outside the existing school curriculum with first and second standard. Thus, from the age of three, a child becomes part of the formal education system. This is the first stage of the formal education system. The policy assesses the period from 3 to 8 years as the foundation stage before the start of actual education. During this period, values such as learning through play, good behavior, personal hygiene, and cooperation are emphasized. This ensures the proper growth and development of a child’s intellect. In doing so, the policy aims to strengthen the link between education and life. Preparatory Stage: Role of mother tongue The second stage is the preparatory stage from 3rd to 5th class. Here the emphasis is on learning through games and activities. Special emphasis is placed on writing, reading and mathematics. Similarly, the policy stipulates that education should be in the mother tongue till the fifth standard. The role of the mother tongue is very important for the intellectual, emotional and spiritual development of a child. Mother tongue becomes mother tongue not because it is the language that the child’s mother speak, rather, it is a source of strength for the child’s mental and physical development as a mother. Through the mother tongue, it is possible to foster and nurture the vision, emotions, creativity, analysis and reactions of any child to the maximum. Moreover, only the mother tongue can make knowledge an experience. That is why the policy stipulates that education up to the fifth standard should be in the mother tongue. Vocational Education Vocational education, as envisioned by Gandhiji, is included in classes 6 to 8 (middle stage). During this period learning is made possible by teachers who are proficient in each subject. Thus, in order to give students a clearer understanding of the subject matter, and to integrate knowledge and action with elementary education through an internship that is defined along with the study. It has been recognized that over time, education has shifted from being a practice for exams to being the lifeblood of life. Sense of questioning and the intellect of inquiry The means to acquire any kind of knowledge is the sense of questioning and the intellect of inquiry. The curriculum incorporating this is envisaged in the fourth phase, classes 9 to 12. This period gives a student the opportunity to choose and study a subject of his choice. This gives each group the opportunity to use their creativity to find space for growth and development. It enables in-depth study, the ability to think critically and pay more attention to the purpose of life. Paradigm shift In contrast to the existing education structure as described above, the new National Education Policy aims to bring the children within the age group of 3 to 18-year olds under formal education and thereby universalize it. The policy aims to eliminate school dropouts by 2030. At the same time, it is to be welcomed that 6 per cent of GDP will be earmarked for the upliftment of the education sector in the long run as knowledge is a necessity of nation building. The uniqueness of this century is the vision that emphasizes study, research and discovery at all times. Aware of this, the policy aims to ensure equal opportunities for all, from Anganwadi to higher education, regardless of social or economic differences. Similarly, the education policy envisages bringing Bharat back to its real glory and excellence by providing quality education at a reasonable cost and thereby returning her to the status